Sprzęt do prac w terenie - Różne rodzaje młotków, dłuta, saperka, kilof, łom (kliknij w zdjęcie by powiększyć)

Przygotowania do wyprawy rozpoczynamy od skompletowania sprzętu. Podstawowym narzędziem niezbędnym przy zbieraniu minerałów i skał jest młotek geologiczny, wykonany z twardej, nie odpryskującej stali i także metalowej rękojeści z gumowym uchwytem. Nie należą one do tanich (firmowe Estwingi kosztują od 150zł w górę), ale można je zastąpić młotkami z marketów budowlanych - te z reguły kosztują w granicach kilkudziesięciu zł. Młotki geologiczne mają różne kształty w zależności od rodzaju skały, w której mogą być używane - np. z płaskim końcem łatwiej nadają się do rozbijania skał, które łatwo dzielą się na warstwy (łupki, niektóre wapienie). Trzonek młotka powinien mieć długość 30 cm i ważyć ok. 900 g. Do rozbijania większych kawałków skał używamy cięższego młotka ale krótszego (długości 25 cm i wadze 1,5-2 kg), choć niekiedy w przypadku potężnych bloków nie obejdzie się bez młota o wadze kilku kilogramów (takich młotów używaja m.in. skalnicy w kamieniołomach do wbijania kołków). Warto także posiadać młotek z szerszym obuchem do dłut.

Kolejnym elementem naszego wyposażenia jest zestaw dłut. Podobnie jak młotek powinny być wykonane z twardej stali. Na wyprawie powinniśmy mieć dwa dłuta, jedno o końcówce ostrej i spiczastej, drugie zakończone płasko. Długość dłut waha się od 20 do 30 cm, najlepiej zaopatrzyć się w dłuta o długości 25 centymetrów. Większość dłut na rynku posiada osłonkę z twardej gumy, która ochrania rękę trzymającą dłuto. Zestaw dłut jest konieczny jeśli chcemy wykuć z litej skały okazy minerałów, gdyż samym młotkiem najczęściej możemy tylko pokruszyć skałę i zniszczyć okaz.

Poza dłutami i młotkami przydatna może być też nieduża łopatka / saperka, która służy do poszukiwania minerałów w miękkim podłożu (przekopywanie hałd, rumoszu) lub do usuwania zwietrzeliny. Przy poważniejszych pracach terenowych, gdzie do litej skały musimy dostać się przez dość grubą pokrywę zwietrzelinową nieodzowny jest kilof lub oskard, a w przypadku odspajania dużych bloków skalnych - łom.

Jeżeli planujemy szukać minerałów w żwirach i piaskach górskich potoków potrzebna nam będzie płaska miska do płukania złota (aktualnie sa dość łatwo dostępne na rynku), wiaderko, sito oraz łopata. Metoda ta pomaga nam oddzielić minerały ciężkie czyli tzw. szlich (m. in. złoto) od piasku i gleby.

Wybierając się na wyprawę nie należy zapomnieć o zabraniu lupy o powiększeniu ośmio- lub lepiej dziesięciokrotnym, terenu, notatnik w którym będziemy zapisywać własne spostrzeżenia dotyczące terenu poszukiwań, aparat fotograficzny do dokumentajci oraz pomocne przy identyfikacji minerałów w terenie: scyzoryka, nie szkliwionej płytki porcelanowej, szczelnej buteleczki z rozcieńczonym kwasem solnym lub octowym (10%). Przy rozpoznawaniu minerałów magnetycznych pomogą nam kompas i kawałek magnesu. Przeszukując hałdy po kopalniach uranu warto zabrać ze sobą małą lampę ultrafioletową dzięki której znajdziemy minerały, które wykazują luminoscencję.

W zależności od rodzaju terenu, pory roku i pogody musimy dobrać odpowiedni ubiór, ale pamiętać należy, że obowiązkowe są porządne buty, najlepiej za kostkę, które pozwolą nam w miarę bezpiecznie poruszać sie po kamienistym podłożu. Na dłuższe całodniowe wycieczki bierzemy także kurtkę przeciwdeszczową, zwłaszcza gdy  wyruszamy w tereny górskie. Dla ochrony dłoni polecam zabrać rękawiczki materiałowe lub skórzane oraz okulary ochronne. Jeśli planujemy poszukiwania w kamieniołomach lub u podnóża urwisk skalnych, koniecznie zaopatrzmy się w kask - zwykły budowlany z marketu wystarczy, a potrafi uchronić głowę przed spadającymi małymi odłamkami skalnymi.

Jeszcze przed wyruszeniem w teren powinniśmy się także zaopatrzeć w odpowiednie mapy - mogą być turystyczne, ale najlepsze bedą szczegółowe mapy topograficzne (np. dostępne na stronie geoportal.gov.pl), na których z reguły zaznaczone są wszelkie kamieniołomy, hałdy, skarpy czy urwiska skalne. Warto posiadać mapy geologiczne danego terenu, choć te poza paroma wyjątkami są dość trudno dostępne oraz przewodnik geologiczny lub wydrukowane (skserowane) materiały np. z artykułów geologicznych, stron www.

Po skompletowaniu całego wyposażenia potrzebnego do efektywnej i bezpiecznej pracy w terenie zostaje nam jeszcze tylko przygotowanie materiałów zabezpieczających zebrane okazy przed zniszczeniem w trakcie transportu. Najlepszym i najtańszym rozwiązaniem są gazety oraz papierowe ręczniki - znakomicie nadają się do zawijania okazów. Czasami jednak, możemy trafić na okazy dość delikatne i kruche - wtedy warto mieć watę bądź folię, która po zgnieceniu dość dobrze chroni wystające kryształy. Taki opatulony okaz dodatkowo możemy włożyć do sztywnego kartonowego pudełka lub plastikowych pojemników do przechowywania żywności. Pojedyncze i małe kryształy oraz szlich umieszcza się w fiolkach, buteleczkach po lekarstwach czy pudełeczkach po zapałkach.