|
ZASADY TWORZENIA KOLEKCJI MINERAŁÓW.
Na
początku każdy zbieracz gromadzi prawie wszystkie pozyskane okazy tworząc
zbiór ogólny. Takie zbiory są dość liczne i trudne do uporządkowania. Po
pewnym czasie zbieracz decyduje się na konkretną specjalizację kolekcji.
Możliwości jest bardzo wiele. Dość popularne są kolekcje poświecone danemu
miejscu, regionowi, kopalni, państwie, jednostce geologicznej, złożu itd.
Takie kolekcje noszą nazwę regionalnych. Jeśli kolekcja obejmuje jedną klasę
minerałów, kryształy, kamienie szlachetne i ozdobne, minerały ziem rzadkich,
okazy wykazujące fluorescencję itd. to taki zbiór nazywamy kolekcją
tematyczną. Każda kolekcja wymaga zebrania jak najpełniejszego zbioru okazów z
danego regionu (w przypadku kol. regionalnej) lub danej grupy (w przypadku
kol. tematycznej). Często kolekcjonerzy rozszerzają swe zbiory np. z
"minerałów złoża miedzi w Lubinie" do działu "minerały europejskich złóż
miedzi".
Gdy mamy już
wybraną specjalizację kolekcji możemy zatem zdobywać okazy. Są trzy główne
źródła pozyskiwania okazów: poszukiwanie we własnym zakresie, wymiana i
kupno. Okazy można wymieniać i kupować prywatnie lub na giełdach minerałów
organizowanych przez towarzystwa i różne organizacje. Często takim giełdom towarzyszą konkursy na najciekawsze i
najładniejsze zbiory okazów. Okazy można także kupić w niektórych muzeach lub sklepach
mineralogicznych, których w Polsce mamy niewiele. Coraz częściej kolekcjonerzy
korzystają z portali aukcyjnych oraz internetowych sklepów z minerałami np.
www.redcrystal.pl
PREZENTACJA I
PRZECHOWYWANIE OKAZÓW
W miarę powiększania zbiorów
należy pomyśleć nad ich prezentacją. Najlepszym i najpopularniejszym
sposobem jest umieszczanie okazów w szklanych lub drewniano-szklanych
gablotach. Na rynku jest niestety niewielki wybór takich gablot, często są
one dość drogie - rozwiazaniem może być zlecenie odpowiedniej firmie
wykonania takiej gabloty według własnych wytycznych. Bardzo ciekawą
propozycję w swojej ofercie ma sieć Ikea - za 200zł oferuje niewielką,
szklaną gablotę o nazwie Detolf (zdjęcie powyżej). Gotowe gabloty z reguły
nie posiadają oświetlenia, a te zastosowane w niektórych zupełnie nie nadaje
się do właściwego oświetlenia okazów. Tanim kosztem oświetlenie można te
można zrobić własnoręcznie i wykorzystać popularne w ostatnim czasie taśmy
ledowe. Plusem jest możliwość dobrania temperatury barwowej (zimna lub
ciepła biel) oraz niskie koszty poboru energii.
Kolejnym etapem stworzenia naszej domowej ekspozycji minerałów jest
odpowiednie przygotowanie okazów. Część z nich od razu po umyciu (i czasami
preparacji) jest gotowa by postawić je na półce w gablocie - czyli po
pierwsze okaz stoi stabilnie, a po drugie jest ustawiony względem
oglądającego estetycznie. To szerokie pojęcie, trudne do opisania, można
wyjaśnić za pomocą przykładu: bloczek skały z wyrastającymi z jednej strony
kryształami będzie wyglądał atrakcyjniej gdy ustawimy go kryształami do góry
- takie ustawienie, gdzie najładniejsza część okazu jest u góry sprawdza się
w większości przypadków. W przypadku okazów, których dolna część nie pozwala
na stabilne położenie (zdecydowana większość izolowanych kryształów) możemy
przykleić na akrylowych podstawkach. Najlepiej do tego celu nadaje się klej
w sztycie, nakładany za pomocą specjalnego pistoletu pod wpływem wysokiej
temperatury lub specjalny kit. Do większych okazów można nabyć akrylowe,
dwuczęściowe podstawki. W przypadku półek o znacznej głębokości, warto nabyć
akrylowe podstawki w kształce odwróconej litery U, które pozwalają wyżej
wyeksponować okazy umieszczone z tyłu gabloty. Część kolekcjonerów stosuje
także zamykane i przezroczyste akrylowe pudełka do przechowywania okazów.
Sprawdzają się one w sytuacji gdy okazy prezentujemy w otwartych półkach,
unikamy wtedy zakurzenia okazu. W większości kolekcji nie mamy wystarczająco
miejsca w gablotach na wszystkie okazy, wtedy część z nich trzeba umieścić
najlepiej w małych kartonowych pudełeczkach a następnie w większych płaskich
tekturowych pudłach/paletach. Można też zbiory przetrzymywać w komodach z
szufladami.
Plastikowe, przezroczyste pudełka na okazy oraz podstawki.
Pistolet na klej oraz akrylowe podstawki.
Przyklejone okazy na podstawkach.
KATALOGOWANIE I
OPISYWANIE OKAZÓW
Gdy nasza
kolekcja zawiera spora liczbę okazów to nie w sposób jest zapamiętać jego
pochodzenie czy nazwę. Dlatego już na początku zbierania należy okazy
katalogować. Najlepiej do tego celu założyć gruby zeszyt (można także
katalogować w komputerze np. w programie Excel lub Word). Opis każdego okazu powinien zawierać
numer, nazwę, miejsce znalezienia (okazy o nieznanym miejscu znalezienia
niewątpliwie tracą na wartości), pochodzenie (tzn. kupno, zebranie, wymiana).
Można także zamieścić datę nabycia, a w przypadku kupna, cenę oraz inne
informacje (np. wielkość, uwagi na temat miejsca lub okoliczności znalezienia).
W opisie okazów skamieniałości dodatkowo dochodzą informacje takie jak
przynależność systematyczna, wiek, lokalizacja w profilu, czyli z której
warstwy pochodzi okaz).
Okaz powinien być oznaczony
odpowiadającym mu numerem w katalogu. Można go umieścić, przyklejając
maleńki kawałek papieru z numeremm bądź
oznaczyć korektorem / białym lakierem, następnie napisac na nim numer i
pokryć kroplą bezbarwnego lakieru. Taki okaz można po tym swobodnie myć a numer
pozostanie nienaruszony.
Dodatkowo do okazów możemy dorobić odpowiednie etykiety z podstawowymi
informacjami. Takie etykiety do wydruku możemy przygotować w programie np.
Word w całości (napisana dla każdego okazu nazwa, lokalizacja itp.) lub
zrobić wzór etykiety z polami do wypełniania ręcznie długopisem.
|