CZARNÓW-
stare hałdy
Rudawy Janowickie |
|
https://maps.google.pl/maps?q=50.806552,15.920293&num=1&t=h&z=17
|
Lokalizacja:
1. Hałda po dawnej kopalni arsenu położona na północ od
wioski, na północnym zboczu niewielkiego grzbietu. Dojście najłatwiej od
drogi do kamieniołomu w Rędzinach, lub od południa drogą prowadząca od
schroniska Czartak do Rędzin.
2. Dawne zwały i wyrobiska poszukiwawcze na wschodnich
zboczach G. Skalnik, położone 200-300m na północ od schroniska Czartak.
__________________________________________________________________________________________________
|
Opis / występowanie:
Hałda niewielkich rozmiarów, częściowo rozkopana (zapewne
materiał brany na utwardzanie lokalnych dróg). Jest ona pozostałością po
działającej tutaj od II połowy XVIII wieku kopalni arsenu - "Szczęście
Eweliny", zamkniętej ostatecznie w 1925 roku. W latach 50-tych trwały tu
niewielkie roboty górnicze mające na celu dokładne rozpoznanie złoża i
opracowanie dokumentacji geologicznej. Natomiast, na zboczach Skalnika znajduje się szereg niewielkich wyrobisk
górniczych, szybów i zwałowisk, będących pozostałością po poszukiwaniach
rudy arsenu.
Złoże arsenu w Czarnowie leży w obrębie skał metamorficznych - głównie łupków krystalicznych osłony metamorficznej masywu granitoidowego
Karkonoszy. Łupki są dość zróżnicowane petrologicznie, występują tu m.in.
łupki łyszczykowe, amfibolowe, diopsydowe, kwarcowo-chlorytowe. Towarzyszom
im często soczewy marmurów, w różnym stopniu zdolomityzowanych. Miejscami
partie marmurów są zmienione w skały wapienno-krzemianowe (skarny)
zawierające oprócz węglanów takie minerały jak diopsyd, granat, minerały
grupy serpentynu czy chloryty. Związane jest to z hydrotermalnym
oddziaływaniem pobliskiej intruzji granitoidowej Karkonoszy. Z owymi
skarnami związana jest właśnie mineralizacja arsenowa. Złoże ma formę żyły o
rozciągłości SW-NE i zmiennej miąższości od kilku centymetrów do 4 metrów.
Głównym minerałem spotykanym w tym złożu jest arsenopiryt.
Tworzy on srebrzyste, różnoziarniste skupienia, w których ziarna mają
wielkość do kilki milimetrów, a bloczki znajdowane na hałdzie z reguły mają
wielkość 4-10 cm i pokryte są rdzawymi naskorupieniami wtórnych
minerałów. Na dawnych zwałach w lesie na zachód od
głównej hałdy, spotyka się arsenopiryt w postaci wtrąceń (do 2 cm) w
mlecznym kwarcu. Obok arsenopirytu częstym minerałem jest pirotyn,
chalkopiryt, piryt i sfaleryt. Pirotyn i piryt na hałdzie najczęściej
spotyka się w postaci niewielkich bloczków pokrytych rdzawą ochrą - wtórnymi
związkami żelaza. W czasie badań dotyczących skarnów prowadzonych przez Koło
Młodych Geologów (WG UW) w minerałach z tego złoża natrafiono także na ślady
wielu ciekawych pierwiastków (cyrkon, wanad, wolfram, tytan, uran,
pierwiastki ziem rzadkich).
__________________________________________________________________________________________________
|
Stanisław Z. Mikulski - Charakterystyka i geneza złotonośnej mineralizacji
arsenowo-polimetalicznej w złożu Czarnów (Sudety Zachodnie). Biuletyn PIG -
nr 439/2 (2010) -
http://www.pgi.gov.pl/images/stories/NW/Biuletyny_PIG/439_2/b439z2_mikulski.pdf
|
__________________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________________
Stare zwałowiska na wschodnim zboczu Skalnika
__________________________________________________________________________________________________
Bryła mlecznego kwarcu z arsenopirytem
__________________________________________________________________________________________________
Bryłka litego arsenopirytu; ok 6 cm
__________________________________________________________________________________________________
Fragment kwarcowej żyły kruszcowej z ziarnami srebrzystego arsenopirytu - poler;
10 cm
__________________________________________________________________________________________________
Polerowany okaz pirotynu z drobną smugą chalkopirytu; 3 cm
__________________________________________________________________________________________________
Czarny sfaleryt z kwarcem; 7 cm
|