CZARNÓW- stare hałdy

Rudawy Janowickie

https://maps.google.pl/maps?q=50.806552,15.920293&num=1&t=h&z=17

Lokalizacja:

1. Hałda po dawnej kopalni arsenu położona na północ od wioski, na północnym zboczu niewielkiego grzbietu. Dojście najłatwiej od drogi do kamieniołomu w Rędzinach, lub od południa drogą prowadząca od schroniska Czartak do Rędzin.

2. Dawne zwały i wyrobiska poszukiwawcze na wschodnich zboczach G. Skalnik, położone 200-300m na północ od schroniska Czartak.

__________________________________________________________________________________________________

Opis / występowanie:

Hałda niewielkich rozmiarów, częściowo rozkopana (zapewne materiał brany na utwardzanie lokalnych dróg). Jest ona pozostałością po działającej tutaj od II połowy XVIII wieku kopalni arsenu - "Szczęście Eweliny", zamkniętej ostatecznie w 1925 roku. W latach 50-tych trwały tu niewielkie roboty górnicze mające na celu dokładne rozpoznanie złoża i opracowanie dokumentacji geologicznej.
Natomiast, na zboczach Skalnika znajduje się szereg niewielkich wyrobisk górniczych, szybów i zwałowisk, będących pozostałością po poszukiwaniach rudy arsenu.

Złoże arsenu w Czarnowie leży w obrębie skał metamorficznych - głównie łupków krystalicznych osłony metamorficznej masywu granitoidowego Karkonoszy. Łupki są dość zróżnicowane petrologicznie, występują tu m.in. łupki łyszczykowe, amfibolowe, diopsydowe, kwarcowo-chlorytowe. Towarzyszom im często soczewy marmurów, w różnym stopniu zdolomityzowanych. Miejscami partie marmurów są zmienione w skały wapienno-krzemianowe (skarny) zawierające oprócz węglanów takie minerały jak diopsyd, granat, minerały grupy serpentynu czy chloryty. Związane jest to z hydrotermalnym oddziaływaniem pobliskiej intruzji granitoidowej Karkonoszy. Z owymi skarnami związana jest właśnie mineralizacja arsenowa. Złoże ma formę żyły o rozciągłości SW-NE i zmiennej miąższości od kilku centymetrów do 4 metrów.

Głównym minerałem spotykanym w tym złożu jest arsenopiryt. Tworzy on srebrzyste, różnoziarniste skupienia, w których ziarna mają wielkość do kilki milimetrów, a bloczki znajdowane na hałdzie z reguły mają wielkość 4-10 cm i pokryte są rdzawymi naskorupieniami wtórnych minerałów. Na dawnych zwałach w lesie na zachód od głównej hałdy, spotyka się arsenopiryt w postaci wtrąceń (do 2 cm) w mlecznym kwarcu. Obok arsenopirytu częstym minerałem jest pirotyn, chalkopiryt, piryt i sfaleryt. Pirotyn i piryt na hałdzie najczęściej spotyka się w postaci niewielkich bloczków pokrytych rdzawą ochrą - wtórnymi związkami żelaza. W czasie badań dotyczących skarnów prowadzonych przez Koło Młodych Geologów (WG UW) w minerałach z tego złoża natrafiono także na ślady wielu ciekawych pierwiastków (cyrkon, wanad, wolfram, tytan, uran, pierwiastki ziem rzadkich).

__________________________________________________________________________________________________

Stanisław Z. Mikulski - Charakterystyka i geneza złotonośnej mineralizacji arsenowo-polimetalicznej w złożu Czarnów (Sudety Zachodnie). Biuletyn PIG - nr 439/2 (2010) - http://www.pgi.gov.pl/images/stories/NW/Biuletyny_PIG/439_2/b439z2_mikulski.pdf
 

__________________________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________________________

Stare zwałowiska na wschodnim zboczu Skalnika

__________________________________________________________________________________________________

Bryła mlecznego kwarcu z arsenopirytem

__________________________________________________________________________________________________

Bryłka litego arsenopirytu; ok 6 cm

__________________________________________________________________________________________________

Fragment kwarcowej żyły kruszcowej z ziarnami srebrzystego arsenopirytu - poler; 10 cm

__________________________________________________________________________________________________

Polerowany okaz pirotynu z drobną smugą chalkopirytu; 3 cm

__________________________________________________________________________________________________

Czarny sfaleryt z kwarcem; 7 cm