Masyw miedzianki tworzą dwa skaliste wierzchołki:
wschodni - najwyższy liczący 354 m n.p.m., oraz drugi niższy, zachodni o
wysokości 350 m. masyw wybitnie wyróżnia się w otoczeniu swym skalistym
szczytem, oraz stosunkowo skąpą roślinnością drzewiastą, co dodaje
walorów krajobrazowych rezerwatowi. Na stokach, zwłaszcza południowym i
północnym, widoczne są ślady dawnego górnictwa w postaci zapadniętych
szybików, hałd, sztolni itp. Na stoku północnym widoczna jest jeszcze
dosyć świeża hałda oraz sztolnia "Zofia" położona zaraz powyżej
zwałowiska, natomiast u południowo-wschodniego podnóża góry zachowała
się stalowa konstrukcja wieży wyciągowej szybu. Miedzianka już od XIV
wieku była ważnym ośrodkiem górniczym, w którym wydobywano rudy miedzi,
w historii wielokrotnie kopalnie zaprzestawały i wznawiały działalność
by ostatecznie w okresie I Wojny Światowej zakończyć wydobycie. na
południowo-wschodnim stoku zlokalizowane są też dwa wyrobiska - jednym z
nich jest stara piaskownia, a drugim kamieniołom, w którym można
odnaleźć ślady mineralizacji kruszcowej.
Geologia
Budowa geologiczna rejonu Miedzianki jest niezwykle
skomplikowana, bowiem stykają się tu dwie wielkie jednostki: trzon
paleozoiczny oraz obrzeżenie mezozoiczne Gór Świętokrzyskich. Góra
Miedzianka należy do trzonu paleozoicznego i jest położona w południowym
skrzydle antykliny chęcińskiej, która w tym miejscu zanurza się w
kierunku zachodnim, pod utwory mezozoiczne. Interesujący jest fakt, że
warstwy wapieni na Miedziance zapadają zarówno na południe (właściwie
dla całego południowego skrzydła antykliny chęcińskiej) jak i na północ
co jest spowodowane wstecznym obaleniem mas skalnych skrzydła w kierunku
północnym na kambryjskie utwory jądra antykliny oraz licznymi uskokami i
odkuciami. Na taki melanż tektoniczny nałożyły się tu dwie orogenezy -
waryscyjska, gdy został sfałdowany cały trzon paleozoiczny, oraz
alpejska (faza laramijska) gdy ostatecznie Góry Świętokrzyskie zostały
wydźwignięte.
Utwory budujące wyniosłość Miedzianki to głównie wapienie serii
stromatoporoidowo-koralowcowej z zazębiającymi się wapieniami płytowymi
dewonu środkowego i górnego (żywet, fran) z lokalnie wyciśniętymi
utworami marglisto-łupkowymi famenu (np. w kamieniołomie na SE zboczu).
Podnóże od południa i zachodu budują już skały obrzeżenia mezozoicznego
- piaskowce i iły triasowe facji pstrego piaskowca.
Ze skomplikowaną tektonika masywu związane jest złoże rud miedzi.
Mineralizacja rozwinęła się głównie w sieci podłużnych spękań i uskoków
o azymutach w granicach 130-145 stopni (podobny przebieg mają też główne
wyrobiska). Złoże tworzą żyły kalcytowe z wtrąceniami siarczków (chalkozyn,
chalkopiryt, tennantyt - miedziankit, galena, gersdorfit i
inne) - jest to złoże pierwotne, powstałe na drodze hydrotermalnej,
któremu przypisuje się wiek powstania w/w spękań i uskoków czyli okres
fałdowań waryscyjskich. Eksploatacji jednak podlegało w większości złoże
wtórne, związane z działalnością wód opadowych i utlenianiem złoża
pierwotnego. W efekcie powstało wiele nowych minerałów będących także
kruszcami miedzi - impregnowały one skały dewońskie a także wypełniały
pustki krasowe. Najpospolitszymi minerałami złoża wtórnego są węglany
miedzi: niebieski azuryt oraz zielony malachit, które dość
łatwo można odnaleźć na hałdach w otoczeniu góry. Tym minerałom
towarzyszą często czarne plamki tlenków manganu. Rzadziej
spotykane są niewielkie skupienia oliwenitu, tyrolitu, konichalcytu
czy piromorfitu.
Ciekawostką rezerwatu są tu także wysoko zalegające piaski pochodzenia
lodowcowego, zwane piaskami wysokiego zasypania - aktualnie
odchodzi się od takiego określenia przyjmując, że są to piaski kemowe,
powstałe w czasie gdy lodowiec (zlodowacenie środkowopolskie) opierał
się o masyw i na granicy ze skałą deponowany był materiał piaszczysty.
Widok na dwa wierzchołki G. Miedzianka od południa.
Widok na wierzchołek zachodni.
Dewońskie wapienie budujące skalną grzędę na wierzchołku G. Miedzianka.
Widok na górę od północy - w środku zbocza hałda u wylotu sztolni Zofia.
Niewielkie hałdy u zachodniego podnóża góry.
Hałdy i wychodnie wapieni dewońskich na południowym stoku.
Kamieniołom na wschodnim zboczu Miedzianki - odsłaniają się tu wapienie
dewońskie (fran)
a także niewielka soczewka wyciśniętego kompleksu marglisto-łupkowaego famenu.
Mineralizacja azurytem w obrębie wapieni dewonskich w kamieniołomie.