• Twardość jest to opór jaki stawia minerał przed zarysowaniem inną substancją/minerałem.

• Jest to wartość stała i charakterystyczna dla danego minerału, co powoduje, że jest to jedna z najważniejszych cech rozpoznawczych.

• Twardość określa się na podstawie 10-cio stopniowej skali Mohsa (10 wzorcowych minerałów). Jest to skala względna, nie liniowa, różnice twardości pomiędzy każdym z kolejnych minerałów nie są stałe (np. twardość diamentu jest 4 razy większa od korundu, a topazu mniejsza o 1,25 od korundu).

• Twardość to właściwość wektorowa, zależna od składu (rodzaje wiązań i wartościowość jonów) i struktury minerału (im mniejsze odległości między jonami, lub jony mniejsze to minerał jest twardszy). Zdarza się ze jeden minerał ma różną twardość w zależności, którą ścianę kryształu rysujemy, i w jakim kierunku (np. dysten ma twardość 4 - 7).

Twardość danego minerału określa się w taki sposób że najpierw badany minerał rysujemy minerałami ze skali, w kolejności od najmiększego, jeśli minerał wzorcowy zarysuje badany minerał, i badany min. będzie rysował poprzedni w skali minerał wzorcowy, to twardość badanego okazu można określić jako pośrednią między dwoma minerałami wzorcowymi (np. badany min. został zarysowany przez apatyt, a sam rysuje fluoryt to będzie miał tw. 4,5). W przypadku gdy badany min. nie zarysuje minerału wzorcowego a oba będą się wzajemnie ścierać (lub żaden się nie zarysuje) to twardość badanego min. będzie równa min. wzorcowemu. Przy określaniu twardości należy zwrócić uwagę na fakt, iż powierzchnie minerału zwietrzałe (lub skupienia ziemiste) będą wykazywały zaniżoną twardość, więc najlepiej do badania twardości wykorzystywać świeże i niezniszczone powierzchnie okazu.

SKALA MOHSA

	Talk	1	Dają się zarysować paznokciem, lub drutem miedzianym	można zarysować zapałką
	Gips	2		dają się zarysować aluminium
	Kalcyt	3	Dają się zarysować ostrzem scyzoryka lub szkłem	z trudem można zarysować drutem miedzianym
	Fluoryt	4		można zarysować gwoździem żelaznym
	Apatyt	5
	Skaleń	6	Dają się zarysować stalą narzędziową	z trudem można zarysować szkłem, często same rysują szkło
	Kwarc	7	Rysują szkło
	Topaz	8
	Korund	9
	Diament	10		najtwardszy minerał