Skały Czarnorzeckie są największym zgrupowaniem skał piaskowcowych w polskiej części Pogórza Karpackiego. Położone są one na obszarze Pogórza Strzyżowskiego w Karpatach Zewnętrznych. Administracyjnie znajdują się w województwie podkarpackim, powiat krośnieński, gmina Korczyna. Znajdują się one ok. 10 km na północ od Krosna, między miejscowościami Odrzykoń  i Czarnorzeki. Pod względem geologiczno-tektonicznym położone są w obrębie płaszczowiny śląskiej, a dokładniej należą do południowego skrzydła fałdu czarnorzecko-węglowickiego. Litologicznie są to wychodnie piaskowca ciężkowickiego (paleogen: - dolny eocen). Skałki zbudowane są z piaskowców gruboziarnistych z rozproszonymi otoczakami o średnicy 1-2 cm; miejscami otoczaki tworzą nieregularne wkładki. Dla wychodni piaskowców w obrębie Skałek Czarnorzeckich charakterystyczne są głębokie rozmycia erozyjne zaznaczające się nierównymi powierzchniami poszczególnych cyklów sedymentacyjnych związanych z genezą osadów jako podmorskich gęstościowych spływów grawitacyjnych ( fluksoturbidity ). [foto 1] 
Powstanie Skał Czarnorzecki jest skutkiem różnicy odporności skał na procesy denudacyjne. [foto 2, foto 3, foto 4, foto 5]
Na obszarze tym występują kompleksy piaskowców gruboławicowych z wkładkami czerwonych łupków w otoczeniu mniej odpornych łupków warstw istebniańskich górnych i piaskowcowo-łupkowych warstw hieroglifowych.

   Skały Czarnorzeckie można podzielić na trzy grupy:

         Grupa Kamieńca – skały najbardziej na zachód  koło ruin Zamku Kamieniec,

Jest to coraz bardziej popularny rejon wspinaczkowy, na tutejszych skałach poprowadzono kilkadziesiąt dróg wspinaczkowych, większość z nich jest wyposażona w ringi, ze względu na rodzaj skały należy jednak zachować ograniczone zaufanie do starszych punktów przelotowych (ringów) [foto 6].  Największą i najpopularniejszą skałą wśród wspinaczy jest Krowia Turnia, mniejszymi skałami są m.in. Skały Kursowe. [foto 7]

Od 2004 roku wprowadzono nowy regulamin korzystania ze skał przez wspinaczy, przed wspinem należy wpisać się do zeszytu u opiekuna terenu i skał. ( Większą ilość informacji dotyczących wspinania  w Skałach Czarnorzeckich znaleźć można na stronie www.przadki.pl oraz w czasopismach : Magazyn Górski nr.5/2002 i Góry nr.6/2000 ) [foto 8, foto 9]

Na terenie tej grupy skalnej znajduję się Zamek Kamieniec w Odrzykoniu( XVII w.), zamek jest o tyle ciekawy, że na podstawie jego historii Aleksander Fredro napisał „Zemstę” [foto 10, foto 11]. W okolicy zamku i skał poprowadzono ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczną.

         środkowa część (wzgórze Prządki, pasmo Suchej Góry) to zarazem najbardziej okazała i najbardziej znana grupa skał czyli PRZĄDKI – rezerwat przyrody nieożywionej im. Prof. Henryka Świdzińskiego. [foto 12]

Rezerwat ten ma powierzchnie 13,62 ha, powstał w 1932 roku, jest najstarszym rezerwatem przyrody nieożywionej w polskich Karpatach fliszowych. Skałki w rezerwacie rozproszone są na długości około 1 km i do 100-300metrów szerokości. Skały osiągaj około 20 metrów wysokości, występują tu zarówno formy pojedyncze jak i skupienia po kilka skał. Największą i najładniejszą skałą jest skała Dziewica [foto 13], która jest symbolem rezerwatu. Na terenie rezerwatu znajduje się również kilka niewielkich kilkumetrowych jaskiń     ( schronisk ) pseudokrasowych .
Na powierzchniach skał można zaobserwować formy mikrorzeźby m.in. struktury komórkowe, struktury arkadowe, pionowe żłobki typu pseudokarren, naskorupienia, kociołki i inne. Formy te są związane z długotrwałym i selektywnym wietrzeniem [foto 14, foto 15]. Ze względu ochroniarskich na terenie rezerwatu zabronione jest wspinanie.

Niestety zakazy nie powstrzymują  ograniczonych umysłowo „turystów” od malowania napisów na skałach co znacznie szpeci krajobraz rezerwat

          część wschodnia – grupa Strzelnicy i Sokoli Grzbiet.

Ta część Skał Czarnorzeckich jest najmniej znana [foto 16, foto 17, foto 18], chyba oprócz wspinaczy niewielu turystów tu zagląda, skały mają mniejsze rozmiary i zgrupowane są w dwóch obszarach na terenie lasu przez co dość ciężko je odnaleźć ( dzięki temu zachowały dość pierwotny charakter i są jeszcze nie zaśmiecone i nie pomazane napisami, no może z wyjątkiem wykutych inincjałów z datą 1912 na skale Wielbłąd [foto 19, foto 20]). Na skałach w ostatnich latach powstało wiele nowych dróg wspinaczkowych, wciąż jednak rejon ten ma spore możliwości eksploracyjne dla nowych dróg wspinaczkowych. Na skałach widoczne są warstwowania wielkoskalowe.

Krzysztof Pietras