- A -
Abrazja
Ścieranie skał podłoża i okruchów skalnych transportowanych przez wodę, lód lub
wiatr wskutek tarcia okruchów podłoże i wzajemnych uderzeń.
Agregat (skupienie)
Forma zbiorowiskowa wielu osobników
krystalicznych lub bezpostaciowych. Wyróżniamy skupienia: szczotki krystaliczne,
druzy, geody (skupienie ziarniste), skupienia słupkowe, pręcikowe, igiełkowe,
włókniste, tabliczkowe, płytkowe, łuseczkowe, promieniste, sferolityczne,
dendrytowe, naciekowe- stalaktyty, stalagmity, skupienia nerkowate, groniaste,
krzaczaste. Specjalna forma to konkrecje.
Akumulacja osadów
Gromadzenie się osadów
Alimentacja
Dostarczanie osadowego materiału ziarnistego do miejsca depozycji
Aluwium
(aluwia)
Osady rzeczne
Allogeniczne minerały
Minerały wchodzące w skład skał osadowych, lecz powstałe poza środowiskiem
tworzenia się skał osadowych. Są to zazwyczaj minerały przetransportowane z
miejsca wietrzenia innych skał do miejsca tworzenia się skał osadowych.
Amorficzna substancja
Substancja o nieuporządkowanej budowie wewnętrznej, bezpostaciowa; w mineralogii
np. opal, niektóre wodorotlenki żelaza, glinu, przechłodzone ciecze (szkliwa).
Antyklina (siodło)
Jest to część fałdu, w której najstarsze skały leżą wewnątrz (w jądrze) a
młodsze na zewnątrz (na skrzydłach). W normalnym położeniu antyklina jest
wypukła.
Apofiza
Ślepo zakończone odgałęzienie żyły lub ciała magmowego.
Asteryzm
Inaczej gwiazdkowatość, efekt wizualny w postaci gwiazdy, spowodowany odbijaniem światła od drobnych, regularnie ułożonych wrostków w krysztale.
Asymilacja
magmowa
Wchłanianie przez magmę skał ościennych, polegające głównie nie na ich topieniu,
lecz na chemicznej wymianie składników między nimi a magmą. Proces ten prowadzi
do kontaminacji magmy
Atol
Pierścieniowa budowla rafowa zamykająca lagunę
Aureola
złoża (rozproszenia)
Obszar w sąsiedztwie złoża odznaczający się podwyższoną (choć mniejszą niż w
złożu) zawartością składników użytecznych obecnych w złożu
Awulsja
Proces tworzenia nowego koryta rzeki, które omija kilka pierwotnie istniejących
meandrów
Autochton (skały
autochtoniczne)
Masy skalne, które w przeciwieństwie do płaszczowiny nie zostały przemieszczone.
Autogeniczne minerały
Minerały powstałe w środowisku tworzenia się skał osadowych, na drodze ich
bespośredniego wytrącania lub wskutek procesów biochemicznych, czy przemian
diagenetycznych.